JEST NAJWIĘKSZYM GRUCZOŁEM NASZEGO ORGANIZMU I JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH ORGANÓW UKŁADU POKARMOWEGO. DZIĘKI NIEJ NASZA KREW JEST WOLNA OD TOKSYN I SZKODLIWYCH PRODUKTÓW PRZEMIANY MATERII. WARTO O NIĄ DBAĆ, ZWŁASZCZA ŻE WZW TO REALNE ZAGROŻENIE I BĘDĄC GO NIEŚWIADOMYM MOŻNA ZASZKODZIĆ SWOJEMU ZDROWIU.
Wirusowe zapalenie wątroby wywoływane jest w procesie zakażenia jednym z rodzajów wirusów: A, B, C, D lub E. W Polsce największą ilość zakażeń odnotowuje się wirusami typu A, B i C. Zakażenia wirusami typu D są rzadkie, zaś typu E najczęściej występują u osób podróżujących w egzotyczne zakątki świata, w których zakażenie tym wirusem jest bardziej powszechne.
WIRUS typu A (HAV)
• przenoszony droga pokarmową, bardzo rzadko do zakażenia dochodzi przez krew,
• przebiega łagodnie, często bezobjawowo,
• objawem mogą być uporczywe swędzenie skóry, wymioty, bóle brzucha oraz dolegliwości typowo grypowe,
• nie powoduje przewlekłego uszkodzenia wątroby.
WIRUS typu B (HBV)
• drogą przenoszenia jest układ krwionośny,
• do zakażenia może dojść podczas kontaktu z krwią np. podczas niezabezpieczonych kontaktów seksualnych, podczas porodu,
• objawem mogą być biegunka, wymioty, poczucie osłabienia i spadku formy, rozbicie psychiczne,
• może prowadzić do marskości wątroby oraz nowotworu wątrobowokomórkowego.
WIRUS typu C (HCV)
• do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z krwią, drogą płciową oraz przez łożysko lub podczas porodu,
• choroba może przebiegać w różnych stadiach (ostre lub przewlekłe zakażenie), farmakoterapia dobierana jest na podstawie diagnostyki stanu zdrowia pacjenta,
• główne objawy to: osłabienie, bóle mięśni i stawów, swędzenie skóry, nadmierne wysuszenie śluzówek oraz obniżenie nastroju. Najczęściej występującym objawem ze strony wątroby jest jej nieznaczne powiększenie,
• może prowadzić do marskości wątroby oraz nowotworu wątrobowokomórkowego,
• u niektórych pacjentów zakażenie przebiega bezobjawowo, zaś pierwszymi objawami są te, mające związek z marskością wątroby (powiększenie obwodu brzucha, świąd skóry, zmęczenie, brak apetytu lub stany pod żółtaczkowe). W ciężkich przypadkach może się również pojawić żółtaczka (może występować stale lub okresowo) i skłonność do nadmiernych krwawień,
• inne powikłanie, występujące po zakażeniu to choroby autoimmunologiczne, takie jak: kłębuszkowe zapalenie nerek, zapalenie tarczycy, układowe zapalenie naczyń, niedokrwistość, liszaj płaski, porfiria skórna, zapalenie ślinianek i nowotworów tkanki chłonnej.
WIRUS typu D (HDV)
• wirus ten nie jest zdolny do samodzielnego namnażania, dochodzi do niego tylko w obecności wirusa typu B (HBV). Stąd istnieją dwa mechanizmy zakażenia:
→ jednoczesne zakażenie wirusem typu B i D (przebieg choroby jest taki sam, jak w ostrym zapaleniu wątroby typu B);
→ zakażenie wirusem D osoby zakażonej już wcześniej wirusem B (prowadzi do zaostrzenia przebiegu choroby, w wyniku czego może dojść do ostrej niewydolności wątroby i zgonu),
• zakażenia wirusem typu D zdarzają się we wszystkich regionach geograficznych, jednak do najczęstszych należą na terenie basenu Morza Śródziemnego, południowych Włoszech, Egiptu, Kenii, Senegalu, Rumunii, Mongolii, Tajwanu, Chin, Wenezueli i Kolumbii,
• objawem mogą być biegunka, wymioty, poczucie osłabienia i spadku formy, rozbicie psychiczne,
• może prowadzić do marskości wątroby oraz nowotworu wątrobowokomórkowego.
WIRUS typu E (HEV)
• zakażenie zazwyczaj przebiega bezobjawowo,
• szczególnie groźne jest dla kobiet w III trymestrze ciąży, powoduje śmiertelność na poziomie 10-25%,
• do zakażenia dochodzi poprzez skażoną wodę pitną i niskie standardy higieniczne oraz spożywanie surowej lub niedogotowanej wieprzowiny, dziczyzny lub owoców morza,
• powikłania zakażenia wirusem typu B to m.in.: zapalenie stawów, niedokrwistość, zapalenie kłębuszków nerkowych, zapalenie trzustki, dysfunkcje układu nerwowego. U osób z inną chorobą wątroby zakażenie HEV może doprowadzić do szybkiego pogarszania się czynności tego narządu.
WZW OBJAWY I DIAGNOSTYKA
Do najbardziej charakterystycznych objawów wirusowego zapalenia wątroby należą:
• znaczne osłabienie organizmu i utrzymujące się uczucie zmęczenia,
• ból i powiększenie obwodu brzucha,
• brak apetytu i zmniejszenie masy ciała,
• żółty kolor skóry.
Objawy te powinny być wskazaniem do jak najszybszego wykonania podstawowych badań diagnostycznych w kierunku obecności:
• antygenu Hbs (wskaźnikiem wirusowego zapalenia wątroby HBV),
• przeciwciał HCV (wskaźnik wirusowego zapalenia wątroby typu C).
Badania te warto je połączyć z próbami wątrobowymi oraz oznaczeniem poziomu albumin, enzymów komórek mięśni i wątroby oraz badaniem aktywności układu krzepnięcia.
PROFILAKTYKA
Podstawą profilaktyki zakażenia wirusowym zakażeniem wątroby jest:
• rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny osobistej oraz higieny przy przygotowywaniu i spożywaniu posiłków, picie wody ze sprawdzonego źródła,
• unikanie kontaktu z nieczystościami stałymi i płynnymi,
• unikanie sytuacji ryzykownych w kontaktach z krwią innych osób,
• skrupulatne przestrzeganie zasad zapobiegania zakażeniom w placówkach systemu ochrony zdrowia oraz w innych miejscach, gdzie może dochodzić do naruszenia ciągłości skóry (np. studia tatuażu, salony kosmetyczne, salony fryzjerskie i barberskie).
Najskuteczniejszą formą profilaktyki jest szczepienie na WZW typu A i B.
JAK ŻYĆ Z WZW?
Kluczowe w leczeniu WZW są wczesna diagnoza oraz szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia i zminimalizowanie ryzyka wystąpienia niebezpiecznych dla zdrowia i życia powikłań.
Nieleczone wirusowe zapalenie wątroby prowadzi do ciężkich powikłań, jednak po wdrożeniu skutecznego leczenia oraz dzięki przestrzeganiu profilaktyki rozprzestrzeniania się choroby można z nim żyć pełnią życia.
