Stosuj oleje dla zdrowia!

NASZ EKSPERT: Joanna Chrobak, mgr farmacji 


OLEJE ROŚLINNE STANOWIĄ NIEODŁĄCZNY ELEMENT ZDROWEJ, ZBILANSOWANEJ DIETY. W APTECE OGÓLNODOSTĘPNEJ ZNAJDZIEMY WIELE PREPARATÓW OLEJOWYCH, STANOWIĄCYCH DOSKONAŁY DODATEK DO CODZIENNYCH POSIŁKÓW. JAK ZATEM WYBRAĆ NAJLEPSZY DLA NASZYCH POTRZEB? 

OLEJE ROŚLINNE: ŹRÓDŁO KWASÓW OMEGA-3 I OMEGA-6

Największą zaletą regularnego spożywania olejów roślinnych jest obecność wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WNKT) omega-3 i omega-6. Związki te wspierają prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, co udowodniono w wielu badaniach klinicznych. Do najważniejszych kwasów omega-3 zaliczamy:

•     kwas eikozapentaenowy (EPA),
•     kwas dokozaheksaenowy (DHA),
•     kwas alfa-linolenowy (ALA)

Związki te wykazują korzystne działanie na układ nerwowy oraz sercowo-naczyniowy, pomagają zachować optymalny poziom cholesterolu HDL i LDL, dodatkowo wykazują aktywność przeciwzapalną i antyoksydacyjną [1].
Inną grupą WNKT są kwasy omega-6: linolowy, gamma-linolenowy i arachidonowy. Ich odpowiednia podaż wspiera m.in. przekaźnictwo nerwowe, produkcję hormonów, a także zachowanie odpowiedniej kondycji bariery skóry. Należy pamiętać, że spożywane w zbyt dużej ilości mogą nasilać stan zapalny, dlatego ich stosunek do kwasów omega-3 w diecie nie powinien przekraczać 5:1 [2] [3].

OLEJ LNIANY

Olej lniany stanowi doskonałe źródło kwasów omega-3, zwłaszcza alfa-linolenowego. Aby zachować jego prozdrowotne właściwości, tłoczony jest metodą na zimno. Z tego samego powodu nie powinniśmy używać go do obróbki termicznej żywności. Oprócz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, olej lniany dostarcza cennego przeciwutleniacza – witaminy E oraz cynku, dzięki czemu poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci. Wskazany jest także dla kobiet zmagających się z zaburzeniami hormonalnymi, gdyż zawiera lignany – związki o budowie zbliżonej do estrogenów [4].
Olej lniany przechowujemy w lodówce w temperaturze od 4-10 stopni. Jest zdatny do spożycia do 3 miesięcy od daty wytłoczenia podanej na etykiecie, natomiast po otwarciu należy zużyć go przed upływem 4 tygodni. Może być podawany dzieciom od 3 roku życia. Olej lniany stanowi idealny dodatek do sałatek, dipów oraz pieczywa. Ciekawą alternatywą jest również przygotowanie pasty, poprzez zmieszanie 3 łyżek oleju, 6 czubatych łyżek twarożku, 3 łyżek jogurtu naturalnego, dowolnych przypraw i świeżych ziół.

OLEJ Z CZARNUSZKI

Poruszając temat olejów roślinnych, trudno nie wspomnieć o oleju z czarnuszki. Charakteryzuje się wyjątkowym bogactwem witamin i składników mineralnych, a także dostarcza dużych ilości kwasu linolowego. Spośród pozostałych preparatów olejowych wyróżnia się zawartością tymochinonu – substancji hamującej uwalnianie histaminy, dzięki czemu doskonale sprawdza się w łagodzeniu alergii i wszelkich stanów zapalnych. Dodatkowo, obecność tymolu i malantyny zapewnia działanie oczyszczające i przeciwdrobnoustrojowe, a alprostadyl odpowiedzialny jest za właściwości immunostymulujące [5].

Olej z czarnuszki tłoczony jest na zimno i podobnie jak olej lniany, nie powinien być poddawany obróbce termicznej. Posiada głęboki, korzenny smak, który sam w sobie okazać się może zbyt intensywny dla najmłodszych (podajemy go od 1 roku życia). Z powodzeniem można zmieszać go z sokiem, miodem lub mlekiem. Ze względu na działanie rozkurczowe i obniżające poziom prolaktyny, olej z czarnuszki nie jest zalecany jest kobietom w ciąży i karmiącym. Olej przed i po otwarciu przechowujemy w lodówce, przez okres maksymalnie 4 tygodni.

OLEJ Z NASION WIESIOŁKA

Olej z nasion wiesiołka stanowi doskonałe źródło kwasu gamma-linolenowego i linolowego. Jest szczególnie ważnym elementem kobiecej diety, ze względu na działanie regeneracyjne na włosy, skórę i paznokcie. Wspiera terapię wielu chorób, takich jak atopowe zapalenie skóry, trądzik czy łuszczyca. Medycyna tradycyjna zaleca stosowanie go w przypadku bolesnych miesiączek, zaburzeń hormonalnych oraz objawów menopauzy, ze względu na obecność fitosteroli [6].
Olej z wiesiołka tłoczony jest  na zimno i tak też powinien być spożywany. Jest ceniony ze względu na swój oryginalny, zbożowo-orzechowy smak, dzięki któremu komponuje się zarówno z daniami wytrawnymi, jak i deserami, czy koktajlami owocowymi.

OLEJ Z NASION OSTROPESTU

Pacjenci dbający o zdrowie wątroby powinni zwrócić uwagę na olej z ostropestu plamistego. Oprócz dużej zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, zawiera sylimarynę – związek o działaniu hepatoprotekcyjnym. Oznacza to, że regularne spożycie oleju z ostropestu nie tylko wspomaga pracę wątroby, ale również ochrania jej miąższ przed działaniem toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Zalecany jest pacjentom cierpiącym na choroby przewlekłe, takie jak wirusowe zapalenie wątroby A, B lub C, marskość wątroby, kamica żółciowa lub uszkodzenia polekowe hepatocytów. Wspiera także procesy trawienne, zapobiegając wzdęciom oraz zgadze [7].
Olej z ostropestu przechowujemy w lodówce i nie używamy go do obróbki termicznej. Z jego dobrodziejstw korzystać mogą pacjenci, którzy ukończyli 12 rok życia, z wyłączeniem kobiet ciężarnych i karmiących. Dzięki charakterystycznej ziołowej nucie, olej fantastycznie komponuje się z sałatkami oraz sprawdza się jako dodatek do zup oraz mięs.


Piśmiennictwo:

  • [1] Dutkowska A., Rachoń D., Role of n-3 and n-6 unsaturated fatty acids in the prevention of cardiovascular diseases, Choroby Serca i Naczyń 2015, 12(3), 154–159
  • [2] Simopoulos AP]., The importance of the omega-6/omega-3 fatty acid ratio in cardiovascular disease and other chronic diseases, Exp Biol Med 2008, 233(6), 674–88                               
  • [3] Gomez Candela C., Bermejo Lopez L., Loria Kohen V., Importance of a balanced omega 6/omega 3 ratio for the maintenance of health. Nutritional recommendations, Nutr Hosp. 2011, 26(2), 323-329
  • [4] https://qchenne-inspiracje.pl/dla-kogo-olej-lniany-a-dla-kogo-siemie-lniane-czyli-jaka-jest-roznica-i-o-czym-trzeba-wiedziec-kupujac/
  • [5] Salem ML., Immunomodulatory and therapeutic properties of the Nigella sativa L. seed., International Immunopharmacology 2005, 5(13-14), 1749-70
  • [6] Munir R., Semmar N., Farman M., An updated review on pharmacological activities and phytochemical constituents of evening primrose (genus Oenothera), Asian Pac J Trop Biomed 2017, 7(11), 1046–1054
  • [7] Flora K., Benner K., Hahn M., Rosen.H, Milk thistle (Silybum marianum) for the therapy of liver disease, Am J Gastroenterol. 1999, 94(2), 545-546

NAJNOWSZE PORADY

Najnowsze filmy


JAK I PO CO MIERZYĆ TĘTNO?

JAK I PO CO MIERZYĆ TĘTNO?

JAK URATOWAĆ LUDZKIE ŻYCIE?

JAK WYPOSAŻYĆ DOMOWĄ APTECZKĘ?

JAK WYPOSAŻYĆ DOMOWĄ APTECZKĘ?

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
blog
post
page

Do góry
Skip to content