NASZ EKSPERT: Patrycja Jakimik, mgr farmacji
MANGAN TO PIERWIASTEK, KTÓRY JEST NIEZBĘDNY DLA PRAWIDŁOWEGO FUNKCJONOWANIA NASZEGO ORGANIZMU. DO CZEGO POTRZEBNY NAM JEST JOD KIEDY NALEŻY ROZWAŻYĆ JEGO SUPLEMENTACJĘ?
CZYM JEST MANGAN?
Mangan należy do mikroelementów, co oznacza, że w organizmie człowieka występuje w śladowych ilościach. Jednak jego odpowiedni poziom warunkuje prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Jest niezbędny przede wszystkim do funkcjonowania układu nerwowego i utrzymania prawidłowego stanu kości. Odgrywa także istotną rolę w zachowaniu popędu seksualnego oraz sprawności seksualnej. Ze względu na to, że wchodzi w skład wielu enzymów, jego obecność jest konieczna do przebiegu wielu reakcji enzymatycznych zachodzących w organizmie człowieka. Mangan to pierwiastek, którego niedobory nie są obserwowane. Nadmiar tego pierwiastka natomiast wynika przede wszystkim z narażenia zawodowego.
ROLA MANGANU W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA
Mangan obecny jest w wielu tkankach, ale największe jego ilości znajdują się w mózgu, nerkach, trzustce i wątrobie. Jest to pierwiastek wchodzący w skład licznych enzymów, które uczestniczą w metabolizmie białek, tłuszczów i węglowodanów. Uczestniczy w tworzeniu kości i chrząstek. Mangan odgrywa ważną rolę w zachowaniu prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Wpływa na popęd seksualny oraz sprawność seksualną. Odgrywa także rolę w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi, jak również pozwala na zachowanie dobrego stanu skóry. Ponadto, mangan bierze udział w syntezie DNA, RNA, procesach krzepnięcia krwi, jak również wielu innych procesach warunkujących właściwe funkcjonowanie organizmu. Ważną rolą manganu jest też ułatwianie wchłaniania i magazynowania żelaza.
NIEDOBÓR I NADMIAR MANGANU: JAKIE SĄ OBJAWY?
Nie obserwuje się występowania niedoboru manganu u ludzi. Objawy jego niedoboru możliwe były do zaobserwowania w warunkach doświadczalnych. Dowiedziono, że niedobór tego pierwiastka powodował spowolniony wzrost paznokci oraz ich osłabienie, pogorszenie stanu skóry i włosów, zmianę zabarwienia czarnych włosów na rude oraz niski poziom cholesterolu we krwi. Niski poziom manganu przyczyniał się również do deformacji kości, zaburzeń wzrostu, nieprawidłowościach w funkcjonowaniu układu nerwowego, obniżenia libido oraz sprawności seksualnej.
Nie występują przypadki nadmiernego spożycia manganu. Przyczyną nadmiaru manganu w organizmie jest kontakt z pyłem i dymem, który zawiera ten pierwiastek. Występujące wówczas objawy obejmują choroby psychiczne, bezsenność, osłabienie pamięci, choroby wątroby, wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory, bóle mięśni oraz objawy neurologiczne przypominające te, które występują w przebiegu choroby Parkinsona.
NATURALNE ŹRÓDŁA MANGANU
Najbogatszym źródłem manganu są przede wszystkim pełnoziarniste produkty zbożowe, suche nasiona roślin strączkowych, orzechy, nasiona słonecznika, kakao, brązowy ryż, kasza gryczana, zielona i czarna herbata.
SUPLEMENTACJA MANGANU Z APTEKI
Odpowiednia ilość manganu dostarczana jest wraz z dietą, dlatego też nie ma konieczności dodatkowej suplementacji tego pierwiastka. Pierwiastek ten często obecny jest w preparatach wspomagających kondycję stawów, skóry oraz procesy prawidłowego widzenia.
Źródła:
- Jędrzejczak R. Żelazo i mangan w żywności. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 2004; 55: 13-20
- Gać P., Waliszewska M. Narażenie na mangan. Bezpieczeństwo Pracy 2009; 06: 19-22
