DEPRESJA WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY

NASZ EKSPERT: Julia Norman psycholożka, terapeutka, konsultantka telefonu zaufania TPD


JESZCZE DO LAT 60-TYCH UBIEGŁEGO WIEKU UWAŻANO, ŻE PROBLEM DEPRESJI DOTYCZY JEDYNIE OSÓB DOROSŁYCH. OBECNIE WIEMY JUŻ, ŻE DZIECI I MŁODZIEŻ PRZEŻYWAJĄ BARDZO TRUDNE EMOCJE, KTÓRE NIEJEDNOKROTNIE WIĄŻĄ SIĘ Z WYSTĘPOWANIEM ZABURZEŃ NASTROJU.

Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, na depresję może cierpieć nawet 0,3% dzieci w wieku przedszkolnym, 2% dzieci w młodszych klasach szkoły podstawowej oraz 4 – 8% nastolatków.

W diagnozowaniu depresji ważne jest stwierdzenie przynajmniej jednego z jej podstawowych objawów, do których należą: przewlekłe poczucie smutku i przygnębienia, anhedonia, zobojętnienie, zmęczenie, wyczerpanie i brak energii. Dodatkowo, zwraca się również uwagę na objawy dodatkowe, takie jak: zaburzenie toku lub treści myślenia, zachowania samobójcze, zaburzenia snu, zaburzenia łaknienia oraz zaburzenia aktywności.

PRZYCZYNY DEPRESJI U DZIECI I MŁODZIEŻY

Z punktu widzenia osób pracujących z dziećmi na co dzień,  niezwykle ważna jest znajomość przyczyn depresji. Wiedza ta pozwala zwiększyć swą czujność i w miarę potrzeb jak najszybciej skierować dziecko bądź nastolatka pod opiekę specjalisty.

  • W grupie ryzyka zachorowania na depresję niewątpliwie znajdują się dzieci wychowujące się w złych warunkach domowych, cierpiące z powodu deficytu uwagi i miłości, oraz te, u których stwierdza się ekspozycję na maltretowanie i przemoc.
  • Kolejna grupa czynników zwiększających ryzyko depresji związana jest z wystąpieniem w życiu dziecka sytuacji trudnej bądź traumatycznej. W takim wypadku, oceniając ryzyko wystąpienia zaburzeń emocjonalnych należy wziąć pod uwagę zasoby dziecka (wsparcie rodziny i osób najbliższych), sposoby radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, czas trwania sytuacji oraz to, czy dziecko jest bezpośrednim czy pośrednim uczestnikiem zdarzenia. Przykładami sytuacji trudnych mogą być: śmierć w rodzinie, wypadek, separacja bądź rozwód rodziców, pojawienie się młodszego rodzeństwa, wyprowadzka rodzeństwa, zmiana klasy lub szkoły, powtarzanie klasy a także odkrycie faktu własnej adopcji.
  • Ostatnia grupa to czynniki występujące „po stronie” dziecka. Należą do nich deficyty poznawcze (np. kłopoty z czytaniem i pisaniem, fiksacją wzroku, lateralizacją) oraz ADHD – dzieci, które na co dzień borykają się  problemami związanymi z przystosowaniem do wymagań szkoły, otoczenia, otrzymujące niezliczoną ilość negatywnych ocen i komentarzy narażone są na wystąpienie zaburzeń emocjonalnych oraz zaburzeń nastroju.
  • Również uwarunkowania genetyczne (zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia depresji u dzieci, u których jeden z rodziców cierpiał na to zaburzenie) oraz wrażliwość układu nerwowego powinny zwracać naszą uwagę.

JAK POMÓC DZIECKU, U KTÓREGO PODEJRZEWAMY STAN DEPRESYJNY?

W pierwszej kolejności powinniśmy zgłosić zauważony problem do rodzica, opiekuna, psychologa lub lekarza psychiatry. Prawidłowa diagnoza oraz wdrożenie psychoterapii bądź farmakologii odgrywa kluczową rolę w leczeniu zaburzeń depresyjnych.

Dodatkowo pamiętajmy o tym, że nieocenioną wartość pomocową niosą: pełne zaangażowania wysłuchanie dziecka, akceptacja, bycie razem i towarzyszenie w przeżywaniu wszystkich trudnych emocji. Unikajmy sformułowań typu: „weź się w garść”, „zmobilizuj się wreszcie!”, „masz depresję? – to tak, jak zawsze” czy „jak tak dalej pójdzie, to nie zdasz do następnej klasy”. Zamiast tego warto stosować komunikaty takie jak: „jesteś dla mnie ważny”, „jestem tu, aby Cię wspierać”, „widzę, że ostatnio trochę gorzej Ci idzie – co mogę zrobić, aby Ci pomóc?”, „rozumiem, że jest Ci ciężko”.

Pamiętajmy, że aby skutecznie wspierać dziecko z objawami depresji ważna jest świadomość tego, iż mamy do czynienia z poważną chorobą, a nie przejawami wyłącznie niedostosowanego zachowania. Zauważając problem postarajmy się spojrzeć na sytuację dziecka z jego perspektywy, co z pewnością ułatwi nam nawiązanie kontaktu i wybranie odpowiedniej strategii pomocy.

 

TELEFON I CZAT ZAUFANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

Ważne jest także żeby dzieci same mogły zdecydować kiedy o swojej depresji i smutku chcą mówić, dlatego warto im wskazywać możliwość z korzystania z telefonów i czatów zaufania dla dzieci i młodzieży.

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci prowadzi ogólnopolską linię pomocy psychologicznej dla dzieci i młodzieży.
Codziennie w godz. 14
.00 – 22.00 pod numerem telefonu 800 119 119 dyżurują
 psycholodzy i pedagodzy. 
Kontakt z pracownikami linii pomocy można nawiązać także przez specjalny czat zaufania TPD  na stronie https://0800119119.pl

 


Artykuł edukacyjny udostępniony przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.
Fundacja Ziko dla Zdrowia jest partnerem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci od 2020 roku. Współpraca obu organizacji dotyczy realizacji inicjatyw społecznych z zakresu promocji i ochrony zdrowia realizowanych na rzecz dzieci, w szczególności podopiecznych TPD  na terenie całego kraju.

NAJNOWSZE PORADY

Najnowsze filmy


JAK I PO CO MIERZYĆ TĘTNO?

JAK I PO CO MIERZYĆ TĘTNO?

JAK URATOWAĆ LUDZKIE ŻYCIE?

JAK WYPOSAŻYĆ DOMOWĄ APTECZKĘ?

JAK WYPOSAŻYĆ DOMOWĄ APTECZKĘ?

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
blog
post
page

Do góry
Skip to content