Sezon szczepień przeciw grypie na rok 2025/2026 właśnie się rozpoczął. Już wczesną jesienią warto pomyśleć o zabezpieczeniu siebie i swoich bliskich – to najlepszy moment, aby przyjąć szczepionkę i zdążyć wytworzyć odporność przed szczytem zachorowań, który przypada zwykle między styczniem a marcem. Coroczne szczepienie jest najskuteczniejszą metodą ochrony przed grypą i jej powikłaniami, a dzięki dostępności szczepień w aptekach i przychodniach POZ każdy może znaleźć dogodny termin.
Grypa – co warto wiedzieć?
Grypa to wirusowa choroba dróg oddechowych wywoływana przez wirusy typu A i B. Zakażenie następuje głównie drogą kropelkową lub przez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami. Wirusy namnażają się w komórkach nabłonka dróg oddechowych, co ułatwia rozwój infekcji bakteryjnych. Objawy grypy pojawiają się nagle i obejmują wysoką gorączkę powyżej 38°C, dreszcze, bóle mięśni i stawów, ból głowy, osłabienie, brak apetytu, nudności i wymioty, kaszel, ból gardła oraz katar. Choroba zwykle trwa około tygodnia, choć kaszel i ogólne osłabienie mogą utrzymywać się dłużej. Powikłania pogrypowe, takie jak zapalenie płuc, oskrzeli czy ucha środkowego, mogą wystąpić szczególnie u osób starszych oraz pacjentów z obniżoną odpornością.
Jak grypa się rozprzestrzenia i kto jest najbardziej narażony?
Grypa jest bardzo zakaźna. Osoba chora może przenosić wirusa 1-2 dni przed wystąpieniem objawów, do 5-7 dni po ich wystąpieniu (u dorosłych), ponad 10 dni u dzieci, a nawet wiele tygodni u osób z osłabioną odpornością. Wirus przenosi się drogą kropelkową, powietrzną oraz przez kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami, na których może przetrwać do 2 dni. Średnio jedna chora osoba może zarazić cztery osoby ze swojego otoczenia.
Powikłania pogrypowe mogą dotyczyć wielu układów w organizmie. W obrębie układu oddechowego mogą wystąpić zapalenia płuc i oskrzelików oraz zaostrzenie astmy. Układ nerwowy narażony jest na zapalenie mózgu, opon mózgowych czy poprzeczne zapalenie rdzenia. Układ sercowo-naczyniowy i inne mogą ulec skutkom w postaci zapalenia mięśnia sercowego, osierdzia, zaostrzenia chorób przewlekłych, drgawek gorączkowych, zespołu Rey’a czy niewydolności nerek. Najbardziej narażone na ciężki przebieg choroby są osoby starsze, dzieci, kobiety w ciąży, pacjenci z chorobami przewlekłymi, po przeszczepach oraz osoby z obniżoną odpornością.
Kto powinien zaszczepić się w pierwszej kolejności przeciwko grypie?
Szczepienie w pierwszej kolejności zalecane jest dla osób powyżej 65. roku życia, pacjentów z chorobami przewlekłymi, kobiet w ciąży i planujących ciążę, osób często mających kontakt z dużą grupą ludzi, np. nauczycieli czy pracowników placówek medycznych oraz osób, które mogą stanowić źródło zakażenia dla pacjentów z grupy ryzyka.
Szczepienia w aptekach – wygoda i dostępność
Szczepienia przeciwko grypie można wykonać nie tylko w przychodniach POZ, ale także w wielu aptekach pełniących funkcję punktów szczepień. To wygodne rozwiązanie – apteki są często zlokalizowane blisko domu, mają wydłużone godziny otwarcia, a farmaceuta może wystawić receptę i umówić wizytę na miejscu. Nie każda apteka prowadzi szczepienia, dlatego przed wizytą warto sprawdzić aktualną listę punktów na Mapie Aptecznych Punktów Szczepień.
Od 25 sierpnia 2025 roku w aptekach dostępnych jest kilkanaście refundowanych szczepień, m.in. przeciwko grypie, COVID-19 czy pneumokokom. Kwalifikacja i podanie szczepionki przez farmaceutę jest bezpłatne, a sama szczepionka może być w pełni lub częściowo refundowana – zależnie od wieku pacjenta i wskazań medycznych. Osoby spoza grup refundacyjnych mogą zakupić szczepionkę prywatnie. Więcej o nowej liście szczepień dostępnych w aptekach przeczytaj tutaj >>>
Refundacja szczepionki przeciwko grypie w sezonie 2025/2026
W sezonie 2025/2026:
- 100% refundacji przysługuje osobom powyżej 65. roku życia oraz kobietom w ciąży,
- 50% refundacji otrzymają osoby dorosłe w wieku 18–64 lata bez chorób przewlekłych.
Usługa podania szczepionki i kwalifikacji w aptece jest bezpłatna dla wszystkich dorosłych pacjentów (18+), niezależnie od grupy wiekowej.
Dlaczego szczepienie przeciwko grupie jest potrzebne co roku?
Wirus grypy zmienia się co sezon, dlatego skład szczepionki aktualizowany jest na podstawie zaleceń WHO. Odporność po szczepieniu utrzymuje się przez cały sezon, ale nie chroni w pełni przed nowymi szczepami. Dlatego coroczne szczepienie jest jedynym skutecznym sposobem ochrony przed grypą i jej powikłaniami.
Najlepszy czas na szczepienie przeciwko grypie to wrzesień–listopad, czyli przed rozpoczęciem sezonu grypowego. Odporność pojawia się zwykle po 10-14 dniach, ale jeśli szczepienie nie zostanie wykonane jesienią, można je przyjąć w dalszym ciągu sezonu, nawet w styczniu lub lutym.
Szczepienie przeciw grypie jest bezpieczne. Reakcje niepożądane są rzadkie i zwykle łagodne -zaczerwienienie, bolesność lub niewielki obrzęk w miejscu wkłucia. Nawet jeśli szczepionka nie chroni całkowicie przed zakażeniem, zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu choroby i powikłań. Osoby starsze, kobiety w ciąży, pacjenci z chorobami przewlekłymi czy po przeszczepach powinni pamiętać, że szczepienie w ich przypadku jest szczególnie ważne.
Mapa Aptecznych Punktów Szczepień
Skorzystaj z Mapy Aptecznych Punktów Szczepień, aby znaleźć najbliższą aptekę i umówić wizytę. Warto wcześniej zapytać farmaceutę o dostępność konkretnej szczepionki, aby wizyta przebiegła sprawnie i komfortowo. Szczepienie przeciw grypie to prosty, szybki i skuteczny sposób, by chronić siebie i swoich bliskich. Nie czekaj na pierwsze objawy, zadbaj o odporność już teraz!
Źródła
- Zaszczep się w aptece – portal pacjent.gov.pl
- Zaszczep się u farmaceuty – portal pacjent.gov.pl – portal pacjent.gov.pl
- Szczepienia.pzh.gov.pl – szczepienia przeciwko grypie – portal pacjent.gov.pl
- Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 20 sierpnia 2025 r. w sprawie wykazu szczepień ochronnych przeprowadzanych w aptece, które mogą być w całości lub w części finansowane ze środków publicznych
- Główny Inspektorat Sanitarny – Program Szczepień Ochronnych na 2025 r.