Samoleczenie – co ma wpływ na wchłanianie i działanie leków?

NASZ EKSPERT: Patryk Cyb, magister farmacji


MY, POLACY UWIELBIAMY SIĘ LECZYĆ SAMI. JEDNAK STATYSTYKI POKAZUJĄ, ŻE ROBIMY TO ŹLE I ZAMIAST POMAGAĆ SWOJEMU ZDROWIU – SZKODZIMY. STOSOWANIE SIĘ DO ZALECEŃ LEKARZA LUB FARMACEUTY, NASZA DIETA, PORA ZAŻYWANIA LEKÓW I TO CZYM JE POPIJAMY MAJĄ KLUCZOWE ZNACZENIE DLA NASZEGO ZDROWIA. 

O tym, że zjawisko samoleczenia jest problemem w naszym społeczeństwie możemy dowiedzieć się, analizując wyniki Komunikatu z badań CBOS nr 158/2016 „Leki dostępne bez recepty i suplementy diety”. Zacznijmy od faktów 

  • Szacuje się, że leki dostępne bez recepty i suplementy diety stosuje niemal dziewięciu na dziesięciu dorosłych (89%).
  • Stosując lek dostępny bez recepty po raz pierwszy tylko połowie z nas zdarza się konsultować jego użycie z lekarzem lub farmaceutą, choć 7 na 10 osób ma świadomość, że leki i preparaty farmaceutyczne dostępne bez recepty mogą mieć również negatywny wpływ na zdrowie.
  • Ponad jedna czwarta badanych (28%) twierdzi, że zdarzyło im się stosować leki dostępne bez recepty w niewłaściwy sposób.

Wniosek z tego taki: uwielbiamy się leczyć samodzielnie, ale… najczęściej robimy to w niewłaściwy sposób. Pomaganie sobie na własną rękę w bólu czy w chorobie nie jest złe, ale trzeba to robić rozsądnie, np. biorąc pod uwagę czynniki mające wpływ na działanie i wchłanianie lekarstw 

ZIOŁA I DIETA  

Popularność ziół w ostatnich latach rośnie. Jeśli pijecie napary z ziół lub zażywacie je w formie pastylek – warto przeanalizować z jakimi lekami je łączycie. 

  • Nie należy stosować ziela dziurawca w połączeniu z lekami nasennymi, antykoncepcyjnymi i przeciwdepresyjnymi. Zioło może mieć wpływ na zmianę stężenia tych leków organizmie.  
  • Wyciąg z czosnku, rzeń-szenia czy miłorzębu nie powinno się zażywać razem z lekami zmniejszającymi krzepliwość krwi. Takie połączenie może zwiększyć ryzyko krwawień. 
  • Zioła przeczyszczające powodują szybszą perystaltykę jelit, a przez to skracają czas przebywania leków w przewodzie pokarmowym. Może to oznaczać, że lek nie zdąży się wchłonąć, a już będzie wydalony z organizmu. 
  • Siemię lniane jest dobre dla pracy jelit. Wrzodowcy piją odwar z nasion lnu, ponieważ działa on osłaniająco, chroni przewód pokarmowy przed drażniącymi substancjami, ale również przed wchłanianiem się leków. Dlatego odwar z lnu pijemy już po zażyciu wszystkich leków. 

W kwestii diety warto zwrócić uwagę na kilka popularnych tematów związanych z przyjmowaniem błonnika, witamin, białek i wapnia: 

  • Błonnik poprawia perystaltykę, wiąże toksyny, a nawet nadmiar cholesterolu. Ale we wszystkim potrzebny jest umiar – zbyt duża jego ilość może też wiązać leki i substancje odżywcze utrudniając ich wchłanianie. 
  • Witaminy A, E, D, K rozpuszczają się w tłuszczach, dlatego spożywając zawierające je pokarmy, powinniśmy jednocześnie dodawać do nich oleje – najlepiej roślinne i nieprzetwrzone. Bo nasz organizm potrzebuje tłuszczy, by dobrze wchłaniać te grupy witamin.   
  • Pokarmy zawierające wapń i białko mogą tworzyć nierozpuszczalne kompleksy z niektórymi lekami,  dlatego nie należy popijać leków mlekiem. Przed zastosowaniem leku warto zajrzeć do ulotki i sprawdzić, czy nie ma tam informacji o tym z jakimi produktami nie należy przyjmować specyfiku. Jeśli w ulotce nie ma takiej informacji oznacza to, że do tej pory nie zaobserwowano negatywnego wpływu łączenia leku z pożywieniem.

POPIJANIE 

Nie należy popijać leków sokami owocowymi, kawą, herbatą i mlekiem – mogą one osłabiać działanie niektórych leków
Dla bezpieczeństwa nie należy łączyć leków z alkoholem. Może to mieć bardzo negatywne konsekwencje dla zdrowia. Szczególnie jeśli leki działają “ośrodkowo” czyli oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy (podobnie, jak sam alkohol) – ich połączenie z napojami “procentowymi” może spowodować, że zarówno działanie na nasz mózg alkoholu, jak i samych leków będzie dużo silniejsze.
Czym zatem należy popijać leki?  Najlepiej sprawdzi się najprostszy z możliwych pomysłów: szklanka niegazowanej wody o temperaturze pokojowej.
Warto również podkreślić, że leki działają właściwie, tylko w odpowiednio nawodnionym organizmieNależy więc pamiętać regularnym piciu wody, nie tylko przy okazji zażywania tabletki.

PORA ZAŻYWANIA

Nie ma w ciągu dnia jednej wyznaczonej pory, w której wskazane jest zażywanie leków bądź suplementów. Tak naprawdę wszystko zależy od przyjmowanych przez nas preparatów i wskazań opisanych w ich ulotce informacyjnej.   

NA CZCZO

  • Leki na tarczycę oraz leki blokujące wydzielanie kwasu solnego (stosowane w leczeniu wrzodów).
  • Bisfosfonianamy , czyli leki na choroby układu kostnego, po których nie wolno się także kłaść przez minimum pół godziny.  

PO ŚNIADANIU

  • Leki na nadciśnienie.
  • Leki moczopędne (dodatkowo należy pamiętać, że mogą one wywoływać dość silny i szybki efekt! Warto to wziąć pod uwagę planując np. wyjście z domu). 

PRZED LUB PO OBIEDZIE

  • Metforminę, obniżającą poziom glukozy  

WIECZOREM 

  • Leki zmniejszające poziom cholesterolu.
  • Leki zmniejszające krzepliwość krwi (kwas acetylosalicylowy).

SAMODZIELNE ZMIANY TERAPII  

Pierwsza zasada dobrego pacjenta brzmi: na ile to możliwe – zawsze konsultujcie się z lekarzem lub farmaceutą. Do przykładów najbardziej niebezpiecznych zachowań w samoleczeniu zalicza się przerywanie lub zmianę dawkowania w terapii zaleconej przez specjalistęDlatego, zawsze przed użyciem każdego leku zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

NAJNOWSZE PORADY

Najnowsze filmy


JAK I PO CO MIERZYĆ TĘTNO?

JAK I PO CO MIERZYĆ TĘTNO?

JAK URATOWAĆ LUDZKIE ŻYCIE?

JAK WYPOSAŻYĆ DOMOWĄ APTECZKĘ?

JAK WYPOSAŻYĆ DOMOWĄ APTECZKĘ?

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
blog
post
page

Do góry
Skip to content