NASZ EKSPERT: Joanna Chrobak, mgr farmacji
WITAMINA B6 JEST JEDNYM Z CZYNNIKÓW NIEZBĘDNYCH DLA PRAWIDŁOWEJ PRACY CAŁEGO ORGANIZMU. JEJ AKTYWNA FORMA WSPIERA FUNKCJE UKŁADU NERWOWEGO I UMOŻLIWIA LICZNE PRZEMIANY METABOLICZNE. JAKIE ZAGROŻENIA NIESIE ZE SOBĄ NIEDOBÓR WITAMINY B6? KIEDY WARTO JĄ SUPLEMENTOWAĆ?
CHARAKTERYSTYKA WITAMINY B6
Witamina B6, podobnie jak wszystkie witaminy z grupy B, należy do substancji rozpuszczalnych w wodzie. Nazwa ta obejmuje sześć różnych związków, m.in. pirydoksynę, pirydoksaminę czy pirydoksal. Aktywną biologicznie postacią witaminy B6 są pochodne estrowe: fosforan pirydoksalu (PLP) oraz fosforan pirydoksaminy (PMP).
WITAMINA B6: DLACZEGO JEST NAM POTRZEBNA?
Dzięki właściwościom witaminy B6, możliwy jest przebieg wielu reakcji enzymatycznych, wpływających na prawidłowy metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów. Jej obecność umożliwia także proces syntezy hemu.
Witamina B6 wspiera funkcjonowanie układu nerwowego, poprzez udział w syntezie neuroprzekaźników, między innymi serotoniny. Wchodzi również w skład leków stosowanych w schorzeniach nerwów obwodowych, np. neuropatiach lub stanach zapalnych.
Witamina B6 występuje także w preparatach zawierających magnez, ze względu na korzystny wpływ na jego przyswajalność. Wspomagająco zaleca się ją kobietom ciężarnym, cierpiącym z powodu nudności i wymiotów.
OBJAWY NIEDOBORU WITAMINY B6
Niedobór witaminy B6 wynika najczęściej z nieprawidłowo skomponowanej diety lub zaburzeń wchłaniania składników odżywczych. Zazwyczaj towarzyszy mu niedobór pozostałych witamin z grupy B.
Do objawów niedoboru witaminy B6 zaliczamy:
- niedokrwistość mikrocytarną
- zaburzenia neurologiczne
- stany zapalne jamy ustnej i języka
- problemy skórne, m.in. łojotokowe zapalenie skóry
Pamiętajmy, że szczególnie narażeni na ewentualne niedobory witaminy B6 są seniorzy, pacjenci cierpiący z powodu przewlekłych chorób jelit, kobiety stosujące doustną antykoncepcję hormonalną, a także palacze i alkoholicy. Osoby te powinny regularnie monitorować jej poziom poprzez odpowiednie badania.
NADMIERNA SUPLEMENTACJA WITAMINY B6
Objawy przedawkowania witaminy B6 obserwuje się stosunkowo rzadko, gdyż jej nadmiar usuwany jest z moczem. Wykazano jednak, że dłuższe przyjmowanie wysokich dawek, może prowadzić do zaburzeń o charakterze polineuropatii.
WITAMINA B6 W DIECIE
Podstawowym sposobem dostarczania witaminy B6 jest zbilansowana dieta. Znajdziemy ją zarówno w żywności pochodzenia zwierzęcego, jak i produktach roślinnych.
Do najbogatszych źródeł witaminy B6 zaliczamy:
- mięso i ryby
- jaja
- pełnoziarniste produkty zbożowe
- kaszę gryczaną
- warzywa skrobiowe, np. ziemniaki, ciecierzycę
- orzechy włoskie
- banany
- awokado
Warto pamiętać, że na przyswajanie witaminy B6 niekorzystnie wpływa stosowanie używek, takich jak alkohol lub wyroby tytoniowe.
CO WARTO WIEDZIEĆ O SUPLEMENTACJI WITAMINĄ B6?
Według wytycznych dzienne zalecane spożycie witaminy B6 wynosi:
- 1,3 – 1,5 mg w przypadku kobiet
- 1,3 – 1,7 mg w przypadku mężczyzn
- 1,9 mg w okresie ciąży
- 2 mg podczas karmienia piersią
W większości przypadków, dostarczenie odpowiedniej ilości witaminy B6 umożliwia urozmaicona dieta. Dodatkową suplementację zaleca się w sytuacji potwierdzonych niedoborów oraz w określonych grupach ryzyka.
Witamina B6 występuje w wielu preparatach aptecznych, zarówno jednoskładnikowych, jak i złożonych. Mogą mieć one rejestrację leku lub suplementu diety. Dawkowanie witaminy B6 uzależnione jest od wskazań i wyników badań laboratoryjnych. Wszelkie wątpliwości warto skonsultować z lekarzem lub farmaceutą.
Bibliografia:
- Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny 2020, s. 215-219
- Pałasiewicz W., Tuszyński K., “Witaminy i składniki mineralne”, Wyd. Farmaceutyczne, Kraków 2021, s.47-49
